Pse vetëbesimi profesional ka rëndësi përkundrejt paaftësisë? - Nga Arenc Leka

Një shprehje thotë: Sa të mendohet i mënçuri, budallai ka mbaruar punë.

Një mik i dashur shtepie vinte tek ne të shikonte Kampionatin Botëror të futbollit. Ai nuk ishte tifoz, por emocionohej sa herë që njëri nga ekipet humbiste rastin për gol…. dhe padashur i binte ballit të tij. Në përfundim të ndeshjes ai u shpreh me psherëtime “sa shume i paskam ra ballit gjithë kohën, tani po e ndjej sa më dhëmb…” - dhe qeshi. Qeshëm të gjithë me humorin e tij.

E mora këtë shëmbull për të ilustruar se të gjithë ne shprehemi emocionalisht në situata të ndryshme.

Vetëbesimi profesional ka rëndësi sepse është një tipar thelbësor për sukses në pothuajse çdo fushë. Kur një person ka besim në aftësitë e tij/saj, ai/ajo ka më shumë gjasa të përballet me sfida të reja, ta shtyjë veten të bëjë punën e tij/saj më mirë dhe të jetë më produktiv. Ai/ajo gjithashtu ka më shumë gjasa të shihet pozitivisht nga të tjerët, duke përfshirë punëdhënësit, kolegët dhe klientët.

Nga ana tjetër, paaftësia mund të çojë në rezultate negative, të tilla si cilësia e dobët e punës, koha e humbur dhe gabimet konstante.

Kur një personi i mungon vetëbesimi në aftësitë personale, ky fakt e bën atë të ndihet keq e si pasojë kalon në zhgënjim dhe pakënaqësi në punë.

Përveç këtyre përçapjeve praktike, vetëbesimi profesional ka gjithashtu një ndikim në mirëqënien mendore dhe emocionale të dikujt. Kur një person ndihet i sigurt dhe kompetent, ai ka më shumë gjasa të përjetojë emocione pozitive si përmbushja dhe krenaria. Anasjelltas, ndjenjat e paaftësisë mund të çojnë në emocione negative si ankthi dhe vetëdyshimi.

Në përgjithësi, vetëbesimi profesional është një faktor kritik në arritjen e suksesit dhe lumturisë në karrierën e çdokujt. Ai u mundëson individëve të përballen me sfida të reja, të kryejnë detyrat e tyre të punës në mënyrë efektive dhe të ruajnë mirëqënien pozitive mendore dhe emocionale.

Për të folur rreth kësaj teme mora shkas nga një histori e vërtetë.

Në bisedë me një bashkatdhetar në fillimin e viteve ’90, në Neë York, ai më pyet se ç’profesion kam.

Une iu përgjigja: violinist.

Ai: Sa vite shkolle ke?

Unë: 16 vite shkollim.

Ai: Sa tela ka violina?

Unë: 4 tela.

Ai: D.m.th i bjen me studju 4 vjet për nji tel.

Unë: Po. sipas teje.

Me pas e pyeta unë: çfarë profesioni ke ti?

Ai: 4 klasë shkolle.

Unë: Për çfare ke studiuar?

Ai: Për asgjë.

Unë: Me çfarë merresh?

Ai: Kam një pallat me 20 familje, e menaxhoj.

Unë: D.m.th. i bjen 5 apartamente për një 1 vit shkollë.

Ai: Po, ashtu asht.

Pse injorantët ndihen më të sigurt përkundrejt njerëzve të ditur?

Nje shprehje thotë: Kur gabon i mënçuri, çuditet edhe budallai.

Njerëzit injorantë shpeshhere ndihen më të sigurt se njerëzit e ditur, sepse atyre u mungon vetëdija për kufizimet e tyre. Ky është një fenomen i njohur si efekti Dunning-Kruger, i cili i referohet tendencës së individëve me aftësi të kufizuara që mbivlerësojnë vetëbesimin e tyre. Me fjalë të tjera, njerëzit që nuk janë shumë të aftë ose të ditur në një fushë të caktuar, besojnë ende se janë ekspertë në gjithçka, sepse u mungon aftësia për të pikasur paaftësinë e tyre.

Nga ana tjetër, njerëzit e mënçur dhe të shkolluar, ndonjëherë mund të ndihen më pak të sigurt, sepse janë më të vetëdijshëm për kompleksitetin dhe nuancat e një teme ose gjëje të caktuar.

Ndërsa mësojnë dhe përditesojnë më shumë rreth një teme, të diturit bëhen më të vetëdijshëm se sa shumë NUK dinë dhe sa shumë ka ngelur për të mësuar.

Kjo mund të çojë në ndjenjen e pasigurisë dhe vetëdyshimit.

E rëndësishme të theksohet se çdo rregull ka dhe përjashtimet e veta, kur njerëzit e ditur mund të ndihen të sigurt në aftësitë dhe ekspertizën e tyre dhe njerëzit injorantë ndonjëherë mund të kuptojnë kufizimet e tyre dhe mungesën e njohurive.

Çelësi është të përpiqemi për një ekuilibër midis vetëbesimit dhe përulësisë. Duke pranuar atë që dimë dhe atë që ende nuk arrijme dot ta mësojmë, të kuptojmë se deri ku i ka limitet injoranca jonë.

© Arenc Leka - New York