“Bëj gol, bir!” - Tregimi i së dielës nga Agim Xhafka
Jam natyrë optimiste. Nuk më mungon e qeshura as në ditët me shi apo me probleme dhe halle. Zemrat e gëzuara të kemi, i them vetes dhe ec tutje. Kështu ka ndodhur që çdo pengesë e kam kapërxyer si kangur. Veten matanë me familjen te xhepi i barkut. Edhe kur më pyesin për njerëzit, p.sh. si është ai, ç’mendim ke për atë, a ia vlen ajo, mund të bashkëpunosh me dikë, u përgjigjem me nota të bardha. Vlerësoj njeriun që nga jashtë, me aq sa mund ta portretizoj. Nëse nuk e kam mik ia nxjerr në dukje të qeshurën e bukur,dhëmbët e bardhë apo vrimën te faqja kur ve buzën në gaz.
Ndërsa në bisedat serioze, kur flitet për karaktere, për persona që na frymëzojnë, që na shërbejnë si pasqyra ku shihemi unë kam veç një emër, Ethemin. Ai më ka hyrë në gjak prej vitesh e vitesh. Dua t’i ngjaj? Ah, sa dua! Të bëhem si ai? Ku ma gjen! Dhe sa përmend këtë emër e plot miq e mikesha nënqeshin se domosdo duket sot si emër arkaik, filloj e flas për Ethemin tim.
Jo se është imi, pra nga familja a fisi, por nga që e dua shumë them kështu. Po cili është ky njeri? Tani për fat të keq nuk jeton më. Ama jetoi gjatë, shumë gjatë se perëndia e pa qysh nga atje larg shpirtin dhe zemrën e tij mbushur me aq dashuri e njerzillëk e ia shtoi e shtoi vitet e jetës.
Ethemi qe fqinji im i katit të parë te pallati në Korçë ku linda. Nëpër vite u rrita me fëmijët e tij. Ai dhe Hajria, e shoqja, “prodhuan” shumë. Plot tre djem e dy vajza. Me siguri nuk do pushonin, por në aq banesë jetonin. Një dhomë e një aneks. Madje banja e tyre ishte pa dritare e thuajse gjithë ditën dera e shtëpisë rrinte hapur për ajrosje. Kur fëmijët hodhën shtat babai im thuajse çdo natë pyeste veten, ore po si flenë në një dhomë ata shtatë frymët te familja e Ethemit? Unë mendoja se ata flinin në dhomë, por edhe korridor. Ama e kisha bindje që sërish dhe natën derën e jashtme e mbanin hapur, mbase shtrinte këmbët deri te hyrja jashtë njëri nga djemtë.
Deri këtu Ethemi paska qënë njeri i zakonshëm. Ato mote shumë familje kishin nga 5-6 fëmijë e banonin në një dhomë. Po atëhere pse shquhej ky njeri? Ja sepse.
Ai punonte te fabrika e qelqit që ndodhej në periferi të qytetit, thuajse një orë larg nga shtëpia. Kuptohej që atëhere nuk shkonte kush me makinë në punë. Trupin mbi dy këmbët dhe ec ec. Aty te fabrika Ethemi ishte mjeshtër i prodhimeve artistike prej qelqi. Kur shkova një herë me shkollën, kur isha në fillore, e pashë që i frynte një shkopi të gjatë e që atje dilte herë një gjel, herë një zog, një krokodil, një peshk. M’u duk tamam magjistar. E quajta piktor dhe skulptor nga që nuk i ndaja dot gjinitë e artit.
Një jetë të tërë ai e kaloi atje. Punë e lodhshme dhe me tre turne. Tani këtu te turnet shfaqet sekreti i tij. Kur qe i treti, kështu quhej puna natën, ai kthehej në shtëpi në mëngjes. Pasi lahej dhe hante mëngjesin shtrihej se lodhja e kishte drobitur, plus që duhej të mblidhte forca se sërish natën do e kalonte në punë. Ne fëmijët e pallatit shkollën e kishim mbasdite e sapo Ethemi mbyllte sytë ne hapnim lojën e futbollit te oborri i pallatit. Fiks poshtë dritares ku flinte Ethemi rrinin ata që nuk do luanin, që bëheshin shumë, sidomos kur kishim ndeshje mëhallash dhe sa jepej goditja e parë e topit ia fillonin britmat e klithjet sikur na kishte kapur dikush prej gryke. Nuk donim t’ia dinim në flinte kush, a në shlodhej kush ato çaste.
Mbaj mend që përherë, pas 5-10 minutash që loja zjente, hapej dritarja e atje shfaqej piktori-skulptori Ethem. Nuk bërtiste, nuk gërthiste, nuk thosh, na lini të flemë se kemi punuar gjithë natën, por qeshte, na shihte me gëzim e më pas bëhej tifoz i çmendur i Ladit, çunit që banonte një kat më sipër se ai, por që luante si futbollist me shkollë. Dëgjohej veç Ethemi, jepi Ladi, gjuaje Ladi, bëje gol Ladi e kur Ladi e çonte topin në portë Ethemi gati delte nga dritarja. Nxirrte gjithë trupin jashtë e do na hynte në fushë të përqafonte Ladin, por ulte kokën, shihte veten që qe me brekë ndaj si breshka zbythej, hynte brenda dhomës. Por nuk ndodhi kurrë që të mbyllte dritaren pa mbaruar loja. Deri në fund majë dritares, i gëzuar dhe i lumtur. Më pas ai futej në krevat, ne shkonim e futeshim në shkollë.
Kur i thashë një ditë babait se Ethemi le gjumin e ndjek lojën tonë nuk pashë të habitej. S’mora shpjegim, por në atë moshë që isha i thashë vetes:
-Ndodh kështu me njerëzit që bëjnë shumë fëmijë. Ata kanë shumë dashuri brenda vetes, e nëse Ethemi do kishte p.sh. dy dhoma e një kuzhinë si unë do bënte dhjetë fëmijë. Pra 5 më shumë nga sa kishte e këta të pestë ishim ne te oborri për të. Ne që nuk e linim të flinte, por ai e kuptonte që kjo ndodhte se qemë fëmijët e tij.
Ethemi prishi gjumin, ama s’e prishi kurrë zemrën. Ende sot ajo buzëqeshja e tij më emocionon dhe thirrja, gjuaje Ladi, gjuaje bir, është një leksion i artë që më ka mësuar tolerancën, këtë antibiotik të brutalitetit dhe të arrogancës.
Tani Ethem do flije rehat çdo ditë. Oborri s’ka më fëmijë. Kanë ikur në Selanik. Por dhe po të ishin në Korçë nuk do luanin me top. Luajnë me celularë. Pa thirrje, pa britma, pa gëzim. Oborri veshur me qetësi, leh veç ndonjë qen rrugësh. Kanë ikur edhe zogjtë larg. Cicërimat s’mbërrijnë te veshët, i kemi veç në kujtesë…
© Agim Xhafka