Carney: kryeministër i ri, program i njëjtë - Nga Daniel Dufort

Nga: Daniel Dufort - Montreal Economic Institute

Qasja sipas së cilës Ottawa duhet të taksojë, të shpenzojë dhe të rregullojë mirëqenien tonë është provuar dhe nuk ka dhënë rezultatet e premtuara.

Kanadaja më në fund ka një kryeministër të ri.

Që kur Justin Trudeau njoftoi dorëheqjen e tij, liderët evropianë kanë nisur një program të madh shpenzimesh ushtarake për t’u përgatitur ndaj sfidave të një bote që po ndryshon me shpejtësi.

Nga ana jonë, rrezikojmë të vazhdojmë në të njëjtën rrugë, duke shpresuar për rezultate të ndryshme.

Marrim si shembull tre “deficitet e vogla” të premtuara nga Justin Trudeau. Dikush mund të mendonte se dështimi i madh i kësaj politike, që supozohej të nxiste rritjen ekonomike, do të ishte varrosur njëherë e mirë. Megjithatë, Mark Carney ende beson se borxhi këtë herë do të jetë shpëtimtar.

Thuhet se e kaluara shpesh është një tregues për të ardhmen. Le të shohim shkurtimisht se çfarë ndodhi me këto “tre deficite të vogla”: gjatë qeverisjes liberale, borxhi federal u rrit nga 693.8 miliardë dollarë në 1402.7 miliardë dollarë.

Kjo na bën të kuptojmë qartë se qeveria pa dyshim e mbajti premtimin për t’u shkëputur nga balanca buxhetore. Por, a është ekonomia jonë në gjendje më të mirë?

Jo vërtet. Në realitet, niveli i jetesës së kanadezëve është në stagnim. Krahasuar me performancën e ekonomisë sonë sot në raport me vitin 2015, ne kemi përparuar mesatarisht vetëm me 2.5%.

Ndërkohë, pjesa tjetër e botës ka vazhduar të rritet, duke bërë që ne të humbasim terren.

Qeveria e Trudeau ka spikatur gjithashtu për qëndrimin e saj ndaj zhvillimit të burimeve tona natyrore. Përmbushja e objektivave mjedisore ka marrë përparësi ndaj zhvillimit ekonomik gjatë viteve të fundit. Sot, është e lehtë të kuptosh se sa shumë kemi humbur një mundësi historike.

Në fakt, aftësia për të eksportuar burimet tona të naftës dhe gazit në Evropë apo në një gamë më të gjerë vendesh aziatike jo vetëm që do të na ndihmonte të reduktonim varësinë tonë nga një partner tregtar gjithnjë e më i paparashikueshëm, por gjithashtu do t’i jepte Kanadasë një rol më të rëndësishëm në skenën botërore.

Qasja që sugjeron se Ottawa duhet të taksojë, të shpenzojë dhe të rregullojë ekonominë tonë është provuar dhe ka dështuar. Është koha të rimendojmë rolin e qeverisë federale në jetët tona.

Megjithatë, Mark Carney përfaqëson vazhdimësinë e kësaj qasjeje. Në fund të fundit, ai ishte bashkëthemelues i “Net Zero Banking Alliance” në vitin 2021. Nëse institucionet e mëdha financiare po e braktisin këtë organizatë, ndërsa Perëndimi dhe qytetarët e tij po kuptojnë se kanë çështje shumë më urgjente për t’u marrë, vështirë se mund të pritet që Carney të ndryshojë kursin e tij.

Në fund të fundit, ai vazhdon të propozojë një taksë karboni për sektorin industrial, si dhe një taksë importi që do të rrisë koston e mallrave të konsumit.

Kjo mani për të transformuar ekonominë kanadeze dhe atë globale brenda natës përmes urdhrave qeveritare mund të përshpejtojë rënien e nivelit tonë të jetesës.

Aktualisht, nuk kemi aq nevojë për “kursim energjie” sesa për “kursim emocional”. Epoka Trump 2.0 është shqetësuese për të gjithë ne. Mund të jetë joshëse të kërkojmë një shpëtimtar. Por, shpëtimi nuk vjen nga një individ i vetëm, por nga idetë që zbatohen.

Është koha të rimendojmë rolin e qeverisë federale në jetët tona, ashtu siç bënë Jean Chrétien dhe Paul Martin 30 vjet më parë. Kësaj radhe, megjithatë, duhet të marrim parasysh disa realitete: Kanadaja do të duhet të shpenzojë më shumë për mbrojtjen e saj kombëtare dhe po bëhemi gjithnjë e më pak tërheqës për investitorët për shkak të barrës më të lartë fiskale dhe rregullatore krahasuar me fqinjët tanë në jug.

Për të ndërtuar një Kanada më të prosperuar, duhet të pranojmë që qeveria federale duhet të zvogëlojë ndërhyrjet dhe shpenzimet e saj në fushat që i përkasin provincave. Kjo, natyrisht, vë në pikëpyetje shumë nga politikat kryesore të Partisë Liberale të Kanadasë, e cila është përfshirë më shumë se kurrë në programet sociale që janë përgjegjësi e provincave.

Nëse Carney dëshiron me të vërtetë ta vendosë Kanadanë në një rrugë të re, ai duhet të jetë i gatshëm të çmontojë pjesë të mëdha të trashëgimisë së Justin Trudeau dhe të pranojë se themeli i angazhimit të tij politik - arritja e objektivave mjedisore - po na lë prapa dhe po na dobëson gjithnjë e më shumë.

Nëse ai refuzon ta bëjë këtë, kanadezët duhet të pranojnë se politikat që na çuan deri këtu nuk janë ato që do të na nxjerrin nga kriza. Përkundrazi.

*Daniel Dufort është president dhe drejtor ekzekutiv i Montreal Economic Institute (MEI), një think tank i pavarur mbi politikat publike.

Burimi: MEI

Foto: Presse Canadienne/Rex/Shutterstock