"Mbretëria e Çyrykëve" - Nga Jeta Dedja

Në një vend malesh, ujërash të ëmbla e të kripura, pyjesh pa pemë e pa kafshë, mbretëronte ai: Mbreti i Çyrykëve, i mbathur me opinga e benevrekë, por pa kurorë në kokë. Por atij nuk i duhej kurorë për të dalluar nga të tjerët. Të gjithë e njihnin si Kryeçyrykun, një titull fisnik që, sipas legjendës, ia kishin qëndisur në ballë me fije ari dhe pluhur të bardhë, vetë Zanat e malit.

Çyrykët ishin njerëz si gjithë të tjerët, por me një veçori të vogël: kishin mësuar të rrinin shpinë-përkulur. Në fillim kishin qenë shtatdrejt, por ngaqë iu nënshtruan mbretit për shumë vite, shtyllat e tyre kurrizore u shtrembëruan, dhe tani ecnin si kërraba. Disa madje mburreshin: “Ne nuk thyhemi kurrë. Ne manifestojmë klas-përkulje!”

Kryeçyryku nuk sundonte me shpata apo me ligje. Ai sundonte me batuta, gënjeshtra, tallje, ahengje dhe imazhe. Mjaftonte një fjali e lakuar bukur, një buzëqeshje e stërzgjatur në ekran, dhe turma e çyrykëve shpërthente në duartrokitje si me komandë.

Në Mbretërinë e Çyrykëve nuk kishte ferma e fabrika, as bukë, as ujë. Por ky nuk ishte problem, sepse çyrykët nuk kishin nevojë të hanin e të pinin se ata ushqeheshin me fjalë.

Pikërisht për këtë arsye, në zemër të kryeqytetit ngrihej me krenari "Akademia e Çyrykërimit Kombëtar", një ndërtesë madhështore ku mësohej si të flisje gjatë pa thënë asgjë, si të mbaje pozita me të njëjtin pozicion, si të mbaje ison e Kryeçyrykut në çdo tonalitet. Të rinjtë dërgoheshin atje që të mësonin si të mos pyesnin shumë dhe si të duartrokisnin në kohën e duhur, pa pyetur pse. Dhe ashtu bëheshin çyrykë të vërtetë.

Çdo agim, Kryeçyryku dilte në televizor dhe shpërndante racionin e ditës:

- “Ju solla dritën!”

- “Urra! Rroftë Mbreti!” - thërrisnin çyrykët me zell.

Në mbrëmje, ai kthehej sërish në ekran për t’u dhënë vaktin para gjumit:

- “Çyrykët e mi! Jetoni në vendin më të pasur në botë. Keni shtëpitë më të bukura, tokën më pjellore, udhëheqësin më të pathyeshëm. Po jua fik dritat, që të shihni ëndrra me bukë lepurushi. U lodhët duke më adhuruar gjithë ditën.”

Dhe turma shpërthente në duartrokitje dhe hop gjumë.

Sa herë ndodhte diçka e çuditshme; minerale që zhdukeshin, shtëpi e ura që shembeshin, një qytet që përmbytej, një shkollë që mbetej pa mësues Kryeçyryku shfaqej menjëherë në ekran dhe me një ton solemn shpallte:

“Fajin e ka Shtrigani!”

Askush nuk dinte kush ishte ky Shtrigani, por të gjithë tundnin kokën të bindur. Dhe menjëherë pas fjalimit, organizohej një festë e madhe në sheshet e Jobarit, me muzikë, flamuj dhe fishekzjarre.

Por larg, shumë larg, në skajin e mbretërisë, ndodhej një fshat i vogël ku çyrykët nuk kishin vënë kurrë këmbë. Aty njerëzit ecnin drejt, shikonin njëri-tjetrin në sy dhe flisnin pak, por mendonin shumë.

Një ditë, në atë fshat bujti një çyryk. Fshatarët, që nuk kishin parë kurrë më parë një njeri me kurriz të tillë të përkulur, i shtruan tryezën për të ngrënë. E mbushën me bukë, peshk të zënë në liqen, djathë të bardhë dhe një gotë ujë të kthjellët si vështrimi i tyre.

Por çyryku nuk po prekte gjë me dorë. Nuk dinte çfarë ishin ato sende mbi tavolinë. I shikonte si fëmijë që sheh për herë të parë botën.

“Pse nuk po e hani bukën tonë?” e pyeti një grua e moshuar. “Nuk ju pëlqen peshku? Doni një gotë ujë?”

Çyryku u hutua. Kishte harruar çfarë ishte buka dhe nuk dinte si të përgjigjej.

Atëherë, një fshatar aty pranë, me sy të kthjellët dhe buzëqeshje të qetë, foli me zë të ulët:

- “Sepse kur mbreti të ngop me fjalë, ai do që ti të harrosh çfarë është buka.”

Dhe kështu, që prej asaj dite, ndërkohë që Kryeçyryku vazhdonte të shfaqej në ekrane, duke shpërndarë fjalë dhe broçkulla për të ushqyer çyrykët e tij, diku larg, në një fshat pa radio e pa televizione, e vërteta hodhi rrënjë.

© Jeta Dedja/Flasshqip.ca