Letërsi

Për shkak të mjegullës së dendur - Tregim nga Sulejman Mato

Ata ecnin të dy, krah për krah e dalëngadalë përgjatë bregut të detit, mbuluar nga një mjegull gri, e dendur. Deti i mbremjes llokoçitej në vetmi sikur të kishte një brengë të madhe, universale. Tutje fërgëllinin dritat e dy anijeve që ishin ankoruar larg bregut. Fisha e një lokomotive të vonuar, sillte mallin e një udhëtimi të harruar. Arseni ishte inxhinier gjeolog, poet, dyzetvjeçar, beqar, e që rrallë herë i kishte qëlluar të shëtiste vet i dytë në një mbrëmje si kjo, përgjatë bregut të detit mbrëmësor.

Ajo quhej Veronika, violiniste, mësuese muzike në një fshat të largët, 29 vjeç.  Kishte flokë të gjatë me ngjyrën e fletëve të dushkut në vjeshtë. Sytë e kadifejtë, fshehur pas syzeve me skelet pleksiglasi, ia shtonin dhe më shumë hijeshinë, duke e përcaktuar qysh me shikim të parë, si një artiste, që i kalonte orët mbi instrumentin e vet. Institutin e Lartë të Arteve e kishte mbaruar shkëlqyeshëm, për violinë, mirëpo, pas mbarimit të studimeve, për shkak të xhaxhait të saj, të arratisur, e kishin emëruar mësuese muzike, në një fshat të Librazhdit, larg institucioneve të artit dhe larg qytetit të Korçës. Ata të dy ishin njohur pikerisht në ato tri ditë, në Kampin e punëtorëve, në Durrës, si anëtarë të jurisë së konkursit të talenteve të reja

Ah ajo natë! Ah ajo natë!... Ata shkelnin mbi rërën e lagur, të heshtur dhe seriozë. Ecnin si në një ëndërr. Herë pas here u cikeshin krahët. Nga deti dëgjohej vetëm oshëtima ritmike e thellësive. Në darkën e fundit, të lamtumirës, pas ndarjes së çmimeve, artistët e rinj u futën në sallën e madhe plot drita vezulluese, ndërkohe që ajo preferoi të qëndronte e vetmuar, në verandën e katit të dytë. Çantën prej rrobe ngjyrë gri, e kishte hedhur krahëve. Dukej e lodhur, e përhumbur në mendime dhe e trishtuar.

Ishte një mbrëmje e cila pak nga pak po zhytej në mjegullën gri, e ku çdo njeri do të ndjente dëshirën të miklohej me fjalë intime, nga një njeri i dashur. Në atë çast vetëm Arseni e kuptoi gjendjen e saj, e la zallamahinë e mbremjes karakteristike të lamtumirave të artisteve, u ngjit në katin e dytë, u afrua pranë saj dhe në atë çast, duke mos gjetur ndonjë fjalë tjetër justifikuese e pyeti:

-Të pëlqen deti?

-Shumë. - tha ajo. - Sidomos në muzg.

- Edhe mua, - i tha Arseni. - Sidomos në një mbrëmje si kjo.

Ai e ftoi të shëtisnim përgjatë bregut. Ajo nuk refuzoi.

Diçka pëshpëshiti me atë zërin e ëmbël. Zbritën shkallëve të katit të dytë dhe u nisën drejt detit, andej nga vinin shushurimat ritmike të thellësive.

Ecnin të heshtur, pranë e pranë. Dukeshin si një çift romantic, i cili, ndryshe nga të tjerët, kishte preferuar të përgjonte muzikën e përjetshme të detit.

Ah ajo natë! Ajo natë…! Ajo lëkundej natyrshëm, pranë supit të tij, pa pasur asnjë paragjykim, nëse ajo shëtitje romantike do të pasohej me kafshime buzësh dhe ofshama epshesh rinore.

- Kur shëtis anës së detit nuk kam qejf të flas. - tha ajo.

Ishtë një lutje e butë, si parlalajmërim ankues dhe miqësor. Dukej sikur nga buzët e saj mund të dilnin vetëm tinguj muzikorë.

Arseni i hodhi një shikim të shpejtë profilit të saj hollak. Gjer në atë çast ai nuk dinte asgjë për jetën e saj. Dinte që ishte violiniste dhe ishte nga Korça.

Ah ajo natë! Ajo natë…!  Ata ecnin nëpër mjegull, pa ditur se ku shkonin. Lehtësisht dhe si pa dashur, ai i hodhi dorën në sup. Ajo nuk reagoi. Duhet të jetë beqare, mendoi. Artiste. E emancipuar.

Atë çast ajo mendoi t’i tregonte historinë e jetës së saj. E ëma e saj ishte mësuese muzike. Ajo e kishte nxitur në fëmijëri për të mësuar instrumentin e violinës. Babai i saj, mjek kirurg i spitalit të Korçës, i kishte blerë një violinë të vogël, për ditëlindje, kur mbushi dhjetë vjeç. Nëna i mësonte violinën. Në klasën e shtatë i gjeti një mësues privat, ish-kolegun e saj të shkollës. Pas mbarimit të shkollës së mesme të muzikës, në Korçë, kishte vazhduar Institutin e lartë të Arteve, në Tiranë. Fliste sikur këngëzonte.

- Dy shoqet e mia më të ngushta, i mbajtën në Tiranë, - njëra në orkestrën e Teatrit të Operas, tjetra mësuese muzike, në Liceun artistik “Jordan Misja”. Vetëm mua, vetëm mua më degdisën në një fshat të Librazhdit.

Ndërkohë që ajo tregonte me pikëllim në zemër historinë e jetës së vet, dora e Arsenit lumturohej mbi supin e saj. E lehtë si pendë, e ndrojtur, e gëzuar dhe e lumtur. Në një çast, por vetëm për një çast, për shkak të mjegullës së dendur, apo, ndofta për shkak të asaj ndjesie lumturie që i jepte zëri i saj dhe aroma e saj vajzërore, ai e puthi lehtësisht në faqe. Trupi i saj u drodh 

Të lutem! Nuk duhet…! Ia hoqi me rrëmbim dorën nga supet. Arseni i kërkoi falje. U bë një pauzë e gjatë. Pas pak, kur ajo nisi të tregojë një histori dashurie, të vetmen histori që kishte pasur në jetë, Arseni ia hodhi sërsish dorën mbi sup. Sipas përshkrimit që ajo i bënte djalit të dashuruar, të dukej vërtet e çuditshme. Si kishte mundësi që ajo vajzë aq tërheqëse të ishte lidhur me një tip të pështirë. I trashë te Zoti, i ashpër, me vraga në fytyrë, vagabond e sherrxhi. E kishte pasur shok klase në shtatëvjeçare. E thërrisnin të gjithë Xhimi. Për shkollë s’ia thoshte fare. Kishte mbetur dy vjet në klasën e pestë. Në klasë të shtatë mësuesja kujdestare ia kishte vënë Veronikës në patronazh, për ta ndihmuar. Ishte më i forti i shkollës dhe sherrxhiu i lagjes. 

- Më donte shumë. - tha ajo me një pikëllim të madh në zemër, - të guxonte dikush të më ngacmonte rrugës, kot e për hiçgjë, ia bënte hundët përshesh. Në fillim e kisha frikë. Më vonë u mësova me të. Me mua sillej ndryshe. Këtë gjë e dinte gjithë shkolla. E dinte e gjithë lagja. E dinte dhe familja ime. Mamaja thoshte gjithmonë: “Mirë ua bën të gjithëve atyre që të ngacmojnë.” Në shkollën e mesme u ndamë. Herë pas here më dilte para në rrugë. Më pyeste për mësimet. “Po te ngacmoi njeri, me thuaj…”. Shoqet e mia të shkollës së muzikës, sa e shihnin ndaheshin nga unë. I kishin ngjitur nofkën Kuazimodo, nga ai personazhi i filmit “Njeriu që qesh” i Hygoit. Kur isha në maturë m’u qep pas një tip i çuditshëm. Më priste rrugën gati çdo ditë. Më kishte futur tmerrin. Ishte muzikant. “O marr Veronikën, - u thoshte shokëve, - o vras veten dhe atë”. Dhe ashtu ndodhi. I doli përpara një mbrëmje Xhimi, me dy shokë të tjerë. Në grindje e sipër i futi thikën në zemër.

- Vdiq?

- Vdiq gjatë rrugës për në spital.

- Po Xhimi?

- E dënuan me burgim. Njëzetë e pesë vjet.

Ndërsa ajo fliste, Arseni ndjente një mallëngjim të madh për historinë e saj. Pati një moment që instiktivisht, iu afruaa dhe i ceku cepin e buzës. Ajo u tërhoq me rrëmbim.

- Mos! - Gjer më sot nuk kam lejuar të më puthi askush. I kam dhënë fjalën Xhimit… Do ta pres perjetësisht.

- Sa vjet kanë mbetur?

- Shumë…

Si ka mundësi ka mundësi, mendoi Arseni. Dënimet për vrasje të tilla zgjasin 25 vjet. Bëri një llogari me mend. I binte që ajo ta priste dhe 16 vjet. Dhe yll Hollivudi të ishte, nuk do të guxonte askush të bënte një pritje të tillë.

- A është i bukur?

Për mua po, - u përgjigj ajo. Ka diçka mashkullore.

Arseni e ndjeu veten keq, E krahasoi me veten e tij, një person që për nga kultura qëndronte shumë më lart se ai. Duhet të kishte diçka të veçantë. Patjetër ai duhet të kishte diçka të veçantë. Ndryshe… Të paktën për Veronikën e cila me këtë pritje kishte vendosur të sakrifikonte rininë e saj…

Ecnin në heshtje… Dy anijet e mbetura në det dukeshin si pallate të ngritura mbi ujë. Uturima e lokomotivës kësaj here u dëgjua dhe më largët. Ajo kishte dëshirë të fliste. Ai kishte dëshirë të dëgjonte. E gjitha kjo ndjesi vinte për shkak të asaj mbrëmjeje shtatori, duke shkelur mbi reren e lagur në atë plazh te braktisur plazhin dhe të shkretë. E gjitha kjo ndjesi vinte dhe për shkak të mjegullës së dendur, gri, e cila i fshihte hijet e tyre, duke i bërë të padukshëm, e duke i shndërruar flurorë, në shpirtra pa peshë… Sikur të ecnin në një ëndërr.

© Sulejman Mato